2016 Provinciaal Jaar van de Limburgse molens
Limburg telde begin vorige eeuw nog honderden molens om graan te malen, olie te slaan, papier te maken of hout te zagen. Daarvan zijn er nu nog 88 over. Die krijgen dit jaar speciale aandacht. De Limburgse molens zijn niet alleen van grote landschappelijke waarde, maar ze trekken jaarlijks ook veel toeristen. De molens zijn veelal eigendom van gemeenten, stichtingen en particulieren en worden veelal belangeloos gerund door honderden vrijwilligers. Molens kosten jaarlijks veel geld. Het zijn praktisch allemaal monumenten waarvan restauratie en onderhoud alleen maar door specialisten kan worden uitgevoerd. Inspecteurs van de Monumentenwacht Limburg zien daar op toe.
Er zijn ook zorgen. Die hebben onder meer te maken met de omgeving van de molens. Door oprukkende bebouwing en aanplant van bomen is de windvang van een aantal windmolens niet optimaal. Watermolens kampen soms met waterpeilen die een goed gebruik van de beschikbare waterkracht in de weg staan. Daarnaast is het aanvragen van financiële steun niet altijd even makkelijk, waardoor soms noodzakelijk onderhoud achterwege blijft. Ook het aantrekken, faciliteren en opleiden van molenaars, molengidsen en vrijwilligers blijft een punt van aandacht. De Provincie en de Molenstichting Limburg inventariseren daarom in 2016 de bedreigingen, knelpunten en behoeften.
Dit jaar staat in het teken van het Jaar van de Limburgse Molens. De grote publieke waardering voor de molens, de onderhoudsopgave en externe bedreigingen vragen om een duurzame voorziening om het molenerfgoed in stand te houden. Het jaar 2016 (Provinciaal Jaar van het Limburgse Molens) zal gebruikt worden om de probleemstelling helder te krijgen. Waar zitten de knelpunten? Waar is behoefte aan? Daartoe wordt in het Jaar van de Molens een proces opgestart dat eind 2016 moet uitmonden in een meerjarig-uitvoeringsprogramma voor het molenerfgoed in Limburg.
De aftrap hiervan vindt plaats op vrijdag 12 februari a.s. op de Molen Eendracht Maakt Macht aan de Schadijkerweg 36 te Meterik (gemeente Horst aan de Maas).
In het uiterste noord-oosten van de Vrije Heerlijkheid Wijnandsrade, aan de kronkelende Geleenbeek, laat de Heer van Wijnandsrade zijn banmolen bouwen. Aan de voet van een steile heuvel, door beemden, bos en moeras gescheiden van Kasteel Hoensbroeck. De Geleenbeek is de enige snel stromende grote beek in de heerlijkheid.. Dat gebeurt in de loop van de 15de eeuw. De Heer kan in die tijd het recht hebben op oogst-tienden (tiendschuur), maal-tienden (via de banale of dwangmolen), de jacht, hand-en-spandiensten, juridische kwesties e.d. De Heer van Wijnandsrade heeft die rechten in de late Middeleeuwen. Lees hier de historie van de Brommeler Watermolen te Wijnandsrade geschreven door Pierre Snijders, secretaris Stichting Molen Beegden.
In het stroomgebied van de Maas stonden er ooit maar liefst 450 watermolens, waarvan zo’n vijftig in Limburg. De rol die watermolens speelden en soms nog spelen in de vorming van het landschap is volgens de gastspreker dr. Hans de Mars volkomen vergeten.
Op zaterdag 25 juni 2016 organiseren wij (de Westlandse molenaars) alweer de 23e “Westlandse Molendag” (09.00- 17.00 uur), waarbij meegedaan kan worden aan de volgende activiteiten:
Fietstocht
Ook dit jaar is het weer mogelijk om alle “Westlandse” molens per fiets te bezoeken. U kunt starten bij elke deelnemende molen.
Fotowedstrijd
Er wordt op deze dag een fotowedstrijd georganiseerd. Het is de bedoeling dat men op deze dag één of meerdere foto’s van een molen of molenonderdeel maakt. Thema wordt t.z.t. op de site bekend gemaakt.
Vaartocht (Onder voorbehoud)
Dit jaar is het mogelijk om een aantal molens per rondvaartboot vanaf het water te bezichtigen en te bezoeken.
Activiteiten bij de molens
Koffie, thee en frisdrank: verkrijgbaar bij de Groeneveldse molen te Schipluiden.
Werkende modelmolens: bij de Groeneveldse molen te Schipluiden.
Pannenkoeken: bij de korenmolen de Hoop te Maassluis.
Tentoonstelling en muzikale opluistering: in en bij de korenmolen De Vier Winden te Monster.
Tentoonstelling: van molenonderdelen en molenmakers werktuigen in de Wippersmolen te Maassluis.
Voor meer info over de molendag en de rondom de molens georganiseerde activiteiten, kunt u onze website bezoeken: http://www.westlandsemolens.nl/westlandse_molendag_2015.htm
De Zilveren Molenwiek, de vrijwilligersonderscheiding van Molenstichting Weerterland, is toegekend aan Wiel Verheijen (74) van de Goudriaanstraat 19 in Weert. De Zilveren Molenwiek wordt door de Weerter Molenstichting uitgereikt aan een persoon of instantie die zich voor het beheer en behoud van de molens in Weert en het Weerterland bijzonder verdienstelijk maakt. Wiel Verheijen is al een aantal jaren vrijwillig klusser binnen de Weerter molenstichting.